Nut én noodzaak van een eigen bandenspanningsmeter

Vroeger kon je bij tankstations je bandendruk gratis laten meten, maar dat is nu vaker uitzondering dan regel. Nu zul je vaak eerst € 0,50 in het bandenspanningsapparaat moeten gooien om vervolgens te kunnen zien wat de bandenspanning is. Als de druk dan okay blijkt te zijn is het 'zonde' van het geld. Er hoeft immers geen lucht bij. Gelukkig kun je met een bandenspanningsmeter de druk zelf (thuis) meten. Snel, efficiënt én je loopt niet om je auto heen te 'wroeten' en te trekken aan de luchtslang van een luchtapparaat. Je zult niet de eerste zijn die extra krasjes aanbrengt door het te snel/onzorgvuldig om te gaan met de luchtslang…Luchthaspels zijn, met wellicht vuil en zand erop, een potentiële bron van krassen op de autolak. Er zijn diverse soorten geschikte spanningsmeters verkrijgbaar om thuis te gebruiken. Daarover lees je verderop meer.

Hoe vaak je de luchtdruk van je banden moet meten, hangt van verschillende factoren af. Het wordt aangeraden dat je in ieder geval één keer per maand de luchtdruk meet en dan het liefst iedere vier weken. Dit geldt voor normaal gebruik. Als je zo nu en dan een trackday bezoekt of je auto op een andere manier intensiever gebruikt is het slim om de bandenspanning vaker te meten. Ook dan is een bandenspanningsmeter kopen voordelig.

Er zijn ideale omstandigheden voor het meten van de spanning. Wist je dat voor het meten van de luchtdruk banden koud moeten zijn? Zorg dus dat je niet meer dan drie kilometer hebt gereden voordat je de bandenspanning meet, of wacht tenminste tien minuten voordat je gaat meten, zodat je banden weer afgekoeld zijn. Dan kun je namelijk een realistische meting uitvoeren.

• Digitale bandenspanningsmeter

• Analoge bandenspanningsmeter met deflatieknop

• Analoge bandenspanningsmeter zonder deflatieknop

• Penmodel bandenspanningsmeter.

Laten we eens de voor- en nadelen van elk type meter bekijken.

Een digitale bandenspanningsmeter meet zeer nauwkeurig en dat betekent dat de meting hooguit eentiende (0,1) bar van de echte druk kan afwijken. Daarnaast geldt voor bepaalde modellen dat ze programmeerbaar zijn en op zonne-energie werken. Dit laatste kan zowel voordelig als nadelig zijn, omdat je qua stroomverbruik goed zit, maar een keerzijde van zonne-energie is dat je de meter mogelijk alleen overdag kunt gebruiken en minder goed bij (schemer)donker. 

Sommige digitale bandenspanningsmeters geven bij het inschakelen en na de meting een piepsignaal af en hebben vaak LED-verlichting, zodat het scherm ook in het donker te lezen is. Ook kunnen sommige digitale meters voor zowel de voor- als achterbanden worden ingesteld.

Enkele nadelen zijn dat digitale meters vaak al dan geen deflatieknop hebben. Dit houdt in dat je steeds zelf wat lucht uit de band zult moeten laten lopen en je daarna ook opnieuw moet meten. Sommige types werken op batterijen die vervangen moeten worden. Extra functies die bepaalde modellen hebben:

•       Draaibare kop die meten/aflezen makkelijker maakt

• Relatief groot en dus goed leesbaar scherm 

• Meting om te schakelen in bar, psi en kg/cm

• Afleesbaar tot 0,1 bar

Er is ook een digitale bandenspanningsmeter waarbij het meten van de bandenspanning gecombineerd is met de functionaliteit om de bandprofieldiepte te meten. Voor de veeleisende automobilist! 

De analoge bandenspanningsmeter met deflatieknop is eenvoudig in gebruik en de klok is vrijwel altijd goed leesbaar, omdat deze relatief groot is. Deze spanningsmeter werkt niet op batterijen en dat is voordelig. De betere versies zijn bovendien voorzien van een deflatieknop. Bij bepaalde modellen blijft de uitslag op de meter staan, ook als deze niet meer op het ventiel zit. Met een handige resetknop zet je de meter weer op nul. 

Je kunt de bandenspanning verlagen met het deflatieknopje: hiermee laat je de band eenvoudig leeglopen. Als alternatief kun je je nagel gebruiken of een ander smal voorwerp, zoals een sleutel, om het pennetje in de goudkleurige cilinder in te drukken. Hierdoor gaat het ventiel open en kan de lucht uit de band ontsnappen.

Enkele nadelen van de analoge bandenspanningsmeter zijn de onverlichte klok en het feit dat de meetresultaten vaak alleen in bar worden weergegeven. Al zal de gemiddelde gebruiker meestal geen psi en kg/cm nodig hebben, dus hoeft dit geen nadeel te zijn. Wel een nadeel is dat de analoge bandenspanningsmeter niet voor (hogere) drukwaarden ingesteld kan worden dan die op de klok zijn weergegeven. Niet dat dit vaak voorkomt overigens. 

De analoge bandenspanningsmeter zonder deflatieknop lijkt heel veel op de spanningsmeter met deflatieknop. Het enige verschil is eigenlijk dat de deflatieknop hierbij ontbreekt en dat hij in prijs wellicht wat zal verschillen van de meter met deflatieknop. De voor- en nadelen van deze meter lees je dus hierboven.

De penmodel bandenspanningsmeter ziet eruit als een dun buisje van metaal, met bovenaan een liniaalachtige spanningsaanduiding. Het penmodel is relatief goedkoop en heeft een klein formaat. Een nadeel is echter dat hij minder secuur meet/makkelijk afleest en dat er geen extra functionaliteiten aanwezig zijn. 

Met een bandenspanningsmeter kun je enkel de bandendruk aflezen. Nog een nadeel is dat het uitschuifbare deel op een gegeven moment wellicht kan vastlopen, verbuigen of slecht afleesbaar worden. Dit komt de nauwkeurigheid van de meting vanzelfsprekend niet ten goede.

Nu je op de hoogte bent van de soorten bandenspanningsmeters is het handig om te weten hoe je de luchtdruk van je banden meet. Daarom hieronder een stappenplan:

koop een bandenspanningsmeter in onze webshop

zoek de juiste bandenspanning voor jouw auto (zie kopje 'Jouw auto')

Stap 3:

controleer als de banden koud zijn

verwijder het ventieldopje

plaats de bandenspanningsmeter over het ventiel. Zorg dat de meter recht en stevig op het ventiel zit. Ontsnapt er lucht? Dan zit de meter niet goed.

lees de bandendruk af, klopt deze met de aanbevolen druk? Ga dan door naar de volgende band, vergeet niet het ventieldopje terug op het ventiel te draaien. Ga anders door naar stap 7.

is de spanning niet goed, dan moet er lucht uit of bij. Bij een te hoge druk kun je gewoon wat lucht uit de band laten ontsnappen. Anders moet je een compressor gebruiken, die je vaak bij tankstations vindt. (Neem wat kleingeld mee.) Je kunt ook thuis aan de slag met een autobandenpomp. Je hebt de keuze uit een voetpomp of een 12V compressortje.

Plaats de slang goed stevig op het ventiel en druk hem aan. Dan kun je beginnen met pompen. Hoe lager de druk, hoe meer lucht er nodig is. Soms is het mogelijk de juiste bandenspanning in te stellen op de compressor, anders moet je het handmatig doen. Controleer of de band nu op spanning is en herhaal voor alle banden, tot ze allemaal de juiste spanning hebben.Het is overigens ook mogelijk om een hand- of voetpomp te kopen waarmee je thuis lucht aan je banden kunt toevoegen. Bepaalde modellen hebben een ingebouwde drukmeter. En let op: controleer regelmatig je reserveband!

Je weet wat voor soort spanningsmeters er nu zijn, je weet nu ook wel dat een goede bandenspanning belangrijk is. Ga geen nodeloos allerlei gevaar tegemoet, dit zijn de potentiële gevaren als je met een (te) lage bandenspanning rijdt.

Meest bekend waarschijnlijk: Je verbruikt meer brandstof als je bandenspanning verkeerd is, doordat er meer wrijving plaatsvindt. Het belang van de juiste bandenspanning is dus zeer groot. Maar hoe weet je wat voor jouw auto de juiste bandenspanning is? Dit hangt onder andere van je eigen rijstijl af. Bijvoorbeeld: rijd je met je auto op een circuit of gebruik je hem alleen normaal?

Verkeerde spanning op je banden leidt ertoe dat ze sneller en ongelijkmatig slijten, omdat ze ongelijkmatig over de weg lopen. Dit is ook zo als je bandenspanning te hoog is. Dan zijn de banden boller en slijt vooral het profiel in het midden van de band, terwijl de rest van het profiel veel minder gebruikt wordt.

Een te lage bandenspanning zorgt voor een vergrote kans op aquaplaning. Door 0,5 bar te weinig spanning op je banden, nemen de aquaplaningeigenschappen met zo'n 10% toe. Daarnaast is de kans op een klapband groter.

Voor de sportieve rijders onder ons: een te lage druk zorgt ervoor dat je banden platter op de weg liggen, zodat je bij het nemen van een bocht over de wang van de band kunt wegrollen. Wangen hebben geen profiel en dat betekent dat je in de bocht veel minder grip op de weg hebt.

Er gaan verhalen de ronde dat autobanden het best met stikstof gevuld kunnen worden, omdat stikstof uit grotere moleculen bestaat dan zuurstof. Hierdoor zou stikstof minder snel uit banden ontsnappen dan zuurstof. Daarnaast bestaat de perslucht waarmee banden bij tankstations of werkplaatsen worden gevuld voor 5% uit water. 

Het water in de perslucht kan ervoor zorgen dat er corrosie optreedt aan de velgen, waardoor er op termijn meer lucht zou kunnen ontsnappen. Water heeft ook invloed op hoeveel je banden bij temperatuurwisselingen uitzetten. Toch is het gebruik van stikstof bij normaal gebruik van de auto lang niet zo nuttig als sommige verhalen willen doen geloven. Stikstof heeft eigenlijk vooral meerwaarde bij extreme omstandigheden. Gebruik je je auto veel op het circuit, dan is stikstof

een goede optie. Bij normaal gebruik is zuurstof, of perslucht, gewoon een prima optie.

Naast de hierboven beschreven bandenspanningsmeters zijn er ook andere producten waarmee je de bandendruk kunt meten. Zo heb je bandenspanningskleurventielen, waarmee je de gewenste luchtdruk kan instellen en er bij drukverlies automatisch een rode indicator verschijnt. Op die manier heb je permanente optische controle van de bandenspanning. Een nadeel hiervan is dat na montage gecontroleerd moet worden of het wiel niet uit balans is.

Dan is er een extern TMPS of Tyre Pressure Monitor System, waarbij sensoren op de ventielen worden gedraaid. Dit systeem is eenvoudig te monteren en heeft een gunstige aanschafprijs. In één oogopslag is de bandenspanning te controleren, omdat er voor elke band vooraf ingestelde waarschuwingswaarden van 1,7 en 3,3 bar zijn ingesteld. Nadelen van de externe TMPS is dat deze diefstalgevoelig is en dat de sensoren bij bepaalde velgen iets kunnen uitsteken. Daarnaast is er geen goede temperatuurweergave en moet er na montage worden gecontroleerd of het wiel niet uit balans is.

Vervolgens is er een intern TPMS, waarbij de sensoren zich in de velg of band bevinden. Voordelen van dit systeem zijn:

• Betrouwbare temperatuurweergave

• Geen uitstekende delen

• Niet diefstalgevoelig.

De nadelen zijn dat de elektrische installatie van de interne TPMS minder makkelijk in te bouwen is en dat montage van de sensoren alleen mogelijk is bij een bandenspecialist. Bij verkeerde bandenwisseling is er ook risico op beschadigingen en na montage moet worden gecontroleerd of het wiel niet uit balans is.