Als je een turbo aangedreven motor hebt, heb je te maken met een wastegate. Een wastegate is een overdrukklepje. Deze gaat automatisch open als de turbodruk te hoog dreigt te worden.
Deze bevindt zich in het uitlaatgedeelte van je motor. Het klepje bevindt zich tussen de uitlaat van je motorblok en het turbinewiel van de turbo.
Als je motor meer toeren gaat draaien, of harder moet werken zullen er meer uitlaatgassen door de turbine stromen.
Deze zal daardoor harder gaan draaien, en er zal dus meer druk in het inlaatgedeelte realiseren.
Deze druk dient op tijd verminderd te worden. De waste gate voorkomt dit.
Als dit niet gebeurt dan een opgeblazen motor als gevolg hebben. Het klepje opent bij een vooraf ingestelde druk. Bijvoorbeeld bij 1 of 1,5 bar. Dit wordt ook wel turbodruk genoemd.
De waste-gate bevindt zich in het zgn. slakkenhuis van de turbo. De wastegate wordt aangestuurd door de wastegate actuator.
De wastegate actuator wordt weer van signalen voorzien van waste gate solenoïde. De waste gate solenoïde regelt de druk naar de waste gate actuator en daarmee het vermogen van de turbo.
In de waste gate actuator bevindt zich een veer. Deze is verantwoordelijk voor het naar achter drukken van het membraam. Hierdoor wordt de wastegate klep in de turbo dichtgedrukt. Alle uitlaatgassen stromen dus door het schoepenrad, er wordt maximale druk opgebouwd.
Door de lucht in de wastegate actuator te blazen zal het membraam een veer indrukken. Daardoor schuift het stangentje meer de wastegate actuator uit en opent de wastegateklep zich. Gevolg is dat een deel van de uitlaatgassen direct in de uitlaatpijp geloosd worden, en de turbodruk afneemt.
Het moment waar op de wastegate zich opent wordt bepaald door de wastegate actuator. Dit is soort mini pot met daarin een membraam.
Aan het membraam zit een stangetje vast. Het uiteinde van dat stangetje is gemonteerd aan de 'deurtje' van de turbo.Deze opent en sluit de wastegate. Zie onderstaande plaatje maar eens.
Doorgaans verander je niet of nooit de turbodruk. Ervaren tuners veranderen via de bijv. een Apexi AVCR turbodruk. Het juist en verantwoord aanpassen van turbodruk laat je door een expert doen. fabrieks af wordt een veilige, lage, druk gekozen. Ook wel basisdruk genoemd.
Ga niet zelf 'iets proberen met de turbodruk'. De (financiële) gevolgen zijn daarvan te groot. Veelal wordt na het aanpassen van de uitlaat-lijn i.c.m. software tuning (chiptuning) de druk safe afgesteld. Des te hoger je de turbodruk zet, des te zwaarder dit voor het motorblok is. Meer druk betekent meer belasting voor je blok. Hoe de druk van de turbo is kun je zien via een turbodrukmeter of AVCR.
Indien de druk in de inlaat oploopt tot de vooraf ingestelde bijv 1,5 bar opent de wastegate zich. Hierdoor gaan de uitlaatgassen LANGS de turbine in plaats van DOOR de turbine. Daardoor blijft het aantal toeren aantal van de schoepen stabiel. Zo wordt voorkomen er teveel druk wordt opgebouwd.
Boostcreep is het ongewenst oplopen van de turbodruk zodra het toerental van de motor toeneemt. Doorgaans is dit een normale situatie voor een turbo, maar boostcreep ontstaat als er niet voldoende uitlaatgassen op tijd via de wastegate de turbo kunnen verlaten.
Er hoopt zicht teveel lucht op, en deze gaan dus genoodzaakt door het schoepenrad van de turbo, deze gaat dan nog sneller draaien en bouwt nog meer druk op. Ook al heb je bijv. de turbodruk op maximaal 1,5 bar afgesteld loopt de turbodruk toch verder op. Dit kan komen door een te kleine wastegate of een kapotte wastegate.
Laten we eens een voorbeeld bekijken van een turbo die op 1,5 bar boost draait. Bij een bepaald toerental wordt een bepaald aantal liters uitlaatgassen naar de turbo gepompt. Meer toeren draaien betekend meer uitlaatgassen naar de turbo, de turbo gaat meer toeren draaien, is hogere druk. De houdt de druk gelijk. Het is in bypass klep die in het turbinehuis.
RPM: | Turbodruk: | Wastegate stand: |
1000 | 0.5 | 0% |
2000 | 0.7 | 0% |
3000 | 1.2 | 0% |
3500 | 1.5 | 0% |
4000 | 1.5 | 5% |
5000 | 1.5 | 15% |
5500 | 1.3 | 25% |
6000 | 1.05 | 60% |
6500 | 0.95 | 75% |
7000 | 0.90 | 85% |
0% = dicht 100% is open
Externe wastegate
Extreme tuning projecten zijn vaak voorzien van een externe wastegate. Deze is direct op het uitlaatspruitstuk gebouwd. Hierdoor wordt er een betere flow gekregen dan bij een interne wastegate. Bij een externe wastegate worden de uitlaatgassen direct naar de buitenlicht geblazen.
Screamer pipe
Een zgn. screamer pipe wordt op een externe wastegate geplaatst. Hierdoor ontstaat het 'straaljager achtig geluid'. Je moet er van houden, aandacht verzekerd bij sportief rijden!