Stabilisatorstangen verbeteren stabiliteit in bochten
Word je zeeziek van het overhellen van de carrosserie tijdens het betere bochtenwerk? Wil je als de spreekwoordelijke 'blok op de weg' een bocht op snelheid kunnen nemen? Hoe je dat kunt realiseren gaan we nu uitleggen. Bij het verbeteren van de wegligging van de auto in de bochten, lees het verminderen van het overhellen van de auto, worden stabilisatorstangen vaak over het hoofd gezien. Dat terwijl een stabilisatorstangen een zeer nuttige upgrade van een sportonderstel is!
Stabilisatorstang
Een stabilisatorstang is een stalen stang die de linker- en rechterwielophanging en het chassis met elkaar verbindt. De stang heeft een langwerpige U-vorm en bevindt zich aan de onderkant van de wielophanging. De stabilisatorstang is dwars onder de assen gemonteerd die aan de omgebogen einden met de wielophanging is verbonden. Het met de carrosserie verbonden dwarsgeplaatste deel van de stabilisatorstang wordt bij eenzijdig inveren verdraaid en werkt dan als een torsiestaaf.
Stabilisatorstang op de achteras: minder 'bodyroll'
Wieldrukverhoudingen
Omdat een auto in een snelle bocht steeds eenzijdig in- en uitveert, kunnen stabilisatorstangen gebruikt worden om de wieldrukverhoudingen te veranderen. Functie van de stang is het beperken van het overhellen van de auto in de bochten, ookwel 'bodyroll' genoemd. Dat wil je nl. zo min mogelijk hebben als je snel door een bocht gaat.
anti roll bar, sway bar?
Andere benamingen voor een stabilisatorstang zijn anti roll bar en sway bar. Zelfde product, andere benaming. Fabrieks af zullen de gemonteerde stabilisatorstangen een compromis zijn tussen comfort en wegligging. Een upgrade van de stang geeft gevolgen; een verbeterde wegligging gaat ten koste van een stuk comfort. De stang kan zowel aan de voorkant als de achterkant worden gemonteerd. Hierover vertellen we je later meer.
Werking
De stang is een soort torsiestaaf, die zal torderen als één wiel verder inveert dan het andere. Huh, torderen? Torderen is een ander woord voor draaiing, vergelijk het met het uitwringen van een washandje. Door aanpassingen van de wieldrukken (reduceren van wieldrukverschillen) aan de vooras en achteras kan het stuurkarakter van een auto wezenlijk veranderd worden. Stel een auto rijdt door een rechtse bocht en is voorzien van een stabilisatorstang. Dan krijg je met maken met onderstaande.
Dikte stabilisatorstang
Hoe ga je nu te werk? Als er al een anti roll bars onder je auto gemonteerd zijn kun je deze vervangen door dikkere of dunnere exemplaren. Een dikkere stabilisatorstang aan de voorkant van de auto zorgt dan voor meer onderstuur, c.q. reduceert overstuur. Een dikke stabilisatorstang achter stimuleert overstuur, c.q. reduceert onderstuur. Idealiter ga je opzoek naar een zo neutraal mogelijk stuurkarakter. De stabilisatorstang heeft echter nog een bijkomend zichtbaarder voordeel; het beperken van het overhellen van het chassis in de bochten.
Dit voorkom je dus...
Wieldrukverschillen
De opbouw drukt sterk af op de buitenste, linkerwielen, deze veren in. De rechterwielen doen precies het tegenovergestelde; deze veren uit. Hierdoor wordt de stabilisatorstang flink verdraaid (denk aan het washandje) en oefent daarom op het ingeveerde linker voorwiel extra kracht uit. Gevolg hiervan is dat de wieldruk veel hoger is dan dat deze zonder stabilisatorstang zou zijn. Op hetzelfde moment wordt de wieldruk van het binnenste wiel veel minder. Resultaat is dat er grote wieldrukverschillen tussen links en rechts ontstaan. Deze werking geldt zowel voor de vooras als de achteras. Samengevat:
Stabilisatorstang voor reduceert overstuur (en stimuleert onderstuur)
Stabilisatorstang achter reduceert onderstuur (en stimuleert overstuur)
Overhellen
We nemen weer even de eerder genoemde rechterbocht als uitgangspunt; door het inveren door de bocht zal de vering van het buitenste wiel harder worden door de extra gegenereerde torsiekracht van de stabilisatorstang. Hierdoor zal een auto minder inveren, het binnenste wiel zal met dezelfde hoeveelheid torsiekracht van de stabilisatorstang opgetild worden.
Hoppa, en het bandje van het wegdek.
Minder uitvering
De invering aan de buitenkant van de bocht is minder en de uitvering aan de binnenkant van de bocht is eveneens minder, resultaat is dat de neiging tot overhellen beperkt wordt. De krachten die vrijkomen als je door een bocht rijdt worden gelijkmatig verspreid over alle banden. Dit resulteert in een onderstel wat meer grip geeft, and that's what counts! Bij zeer snel bochtenwerk wil het binnenste wiel wel eens loskomen van het wegdek. Het is dan de bedoeling om het binnenste wiel ontlasten.
In een notendop
Achterwielaandrijving + Stabilisatorstang aan achteras = minder sterke stabilisatorstangen op de achters as. Voorwielaandrijving + Stabilisatorstang aan vooras = minder sterke stabilisatorstangen op de voor as. Het onderschatten van de stabilisatoren ligt voor de hand; het is geen zichtbare aanpassing zoals een spoiler of een mooi wiel. Maar wie met een goede stabilisatorstang heeft gereden begrijpt direct het nut ervan! Een belangrijk onderdeel vormen de stabilisatorstangrubbers, hier worden de "stabi's" in gemonteerd.
Stabilisatorstangenrubbers
De kans dat de stang zelf kapot gaat is te verwaarlozen. De stabilisatorstangrubbers zijn feitelijk het enige onderdeel wat aan slijtage onderhevig is. De stabilisatorstang wordt zowel aan de wielophanging als aan de bodem carrosserie in rubbers bevestigd. Rubbers gaan uiteindelijk slijten en uitdrogen. De rubbers zorgen ervoor dat het verdraaien van de stang mogelijk is en vangen vibraties van de wielophanging op, zonder enige vorm van smering.
Stabilisatorstang rubber: een belangrijk detail.
Polyurethane stabilisatorstangenrubbers
Net als de stang kun je ook de rubbers upgraden. Fabrieks af worden er vaak synthetisch rubbers gebruikt, dit slijt sneller dan polyurethane. Polyurethane is kunststof, en heeft een aantal aangename voordelen t.o.v. rubber:
1) Het gaat veel langer mee
2) Wordt niet zacht (voorkomt mogelijke speling in ophanging)
3) Voorkomt mogelijk onnodig bandenslijtage
4) Geeft ruim 25% meer stijfheid (zonder verlies van schokabsorberende eigenschappen)
5) Zorgen voor een steviger, directer weggedrag
En een veerbootbrug dan?
De werking van een veerpootbrug en van de stabilisatorstang worden nogal eens door elkaar gehaald, op zich niet vreemd, de functie van beide lijkt op elkaar, maar er is zeker een essentieel verschil. Stabilisatorstang: verbetering bochtstabiliteit door de bewegingen van wielen aan elkaar door te geven. Veerpootbrug: vermindering van torsie in carrosserie en het chassis.
Veerpootbrug : veelal verward met een stabilisatorstang
Een veerpootbrug zorgt voor vermindering van torsie in carrosserie en het chassis. De veerpoot is een stang die gemonteerd wordt aan de bovenkant van de veerpoten. Als je door een bocht rijdt zal de carrosserie, al is het weinig, iets torderen. Een veerpootbrug zal het torderen verminderen. Hierdoor wordt een extra stuk stijfheid gecreëerd, je zal het effect pas merken bij het snellere bochtenwerk. De veerpootbrug is een populaire upgrade, montage is eenvoudig en het staat sportief.