Acculaders

Acculader voorkomt startproblemen en méér!

's Winters heeft de accu het zwaar. Ongeacht of je de auto stalt of ermee rijdt. Na een langere periode van stilstaan, kun je vervelend verrast worden: een lege accu. Opladen kan helpen, maar lang niet altijd. Als je pech hebt, verliest je accu zijn spanning meteen weer. Dan zit er niets anders op: je moet een nieuwe accu kopen. Hieronder bespreken we diverse soorten accu’s: loodzuuraccu, startaccu, AGM-accu en de Gel-accu.

Intelligente acculader auto

Moet je een nieuwe accu kopen? Ai! Naast de (hoge) kosten, kan het ook even duren voordat je weer op weg kunt. Gelukkig kun je veel ellende voorkomen door een moderne acculader of accu booster te gebruiken. Er zijn de afgelopen jaren veel ontwikkelingen geweest in de consumentenelektronica. Hierdoor zijn acculaders betaalbaar geworden. Zelfs acculaders met een zogeheten intelligent laadprofiel. Deze zijn goedkoper dan een nieuwe accu én ze kunnen de levensduur van je huidige accu flink verlengen. Win-win!

Acculaders en accu boosters zijn er in vele soorten en maten

Loodzuuraccu

Een loodzuuraccu werkt middels het loodzuur principe. Dit type accu wordt al tijden gebruikt en is de eenvoudigste versie: er bevinden zich loden platen, zwavelzuur en water in de accu. Wanneer een accu ontlaadt, wordt er loodsulfaat gevormd. Dit wordt tijdens het opladen weer omgezet in lood en loodoxide. Nadeel loodzuuraccu: deze accu’s vragen veel onderhoud. Zodra het vloeistofniveau gedaald is, moet dit met gedestilleerd water worden aangevuld. Let op: gebruik hiervoor nooit gewoon leidingwater. Dat is namelijk elektrisch geleidend.

Overladen accu

Als een loodzuuraccu overladen wordt, verdampt het aanwezige water. Hierdoor ontstaat brandbaar en explosief waterstofgas. Dit kan gebeuren wanneer je te lang of met een te hoge spanning laadt met een verouderde lader. Belangrijk: zorg altijd voor voldoende ventilatie.

Startaccu

Een startaccu kan kortstondig veel stroom leveren. Hij bevat een groot aantal dunne platen en mag niet te ver worden ontladen. Bij het ontladen moet tot maximaal 20% van zijn capaciteit worden bewaard. Normaal gesproken is dit geen probleem. Wanneer de auto vlot start, zal de dynamo je accu weer snel volledig opladen. Heeft je auto echter startproblemen, dan zal de accu al gauw voorbij die 20% ontladen. Dat doet de accu geen goed.

AGM-accu

Opvolger van de eerder besproken loodzuuraccu is een AGM-accu. AGM staat voor Absorbed Glass Material. Tussen de loodplaten is glasvezel aanwezig, dat zwavelzuur absorbeert en zodoende fungeert als isolator. De AGM-accu heeft

Enkele voordelen:

1) Grotere startcapaciteit
2) Grotere ontlaadbaarheid (tot 70%) zonder nadelige gevolgen voor je accu
3) Lagere weerstand, met als gevolg tot circa 50% snellere laadtijd
4) Onderhoudsvrij, wat betekent dat je geen (gedestilleerd) water bij hoeft te vullen

De term 'onderhoudsvrij' is trouwens enigszins misleidend, want elke accu heeft aandacht nodig.

Gel-accu

Tenslotte is er de gel-accu. Hierbij zit tussen de loodplaten een soort siliconengel. Over het algemeen zijn gel-accu's minder geschikt als startaccu. Toch bestaan ze wel. Een voordeel van gel-accu's is dat ze zeer goed tegen hoge ontlading kunnen. Tot circa 80% van hun capaciteit. Bovendien hebben ze dezelfde goede eigenschappen als AGM-accu's.

accupolen schoonmaken: verwijder aanwezig oxidatie altijd.

Gasvorming en ontlading

Net als bij loodaccu’s ontstaat er ook gas tijdens het laden van AGM- en gel-accu’s. De hoeveelheid is echter verwaarloosbaar klein. Bovendien wordt dit afgevoerd via een veiligheidsventiel in het deksel. Elke accu ontlaadt langzaam. Ouderwetse loodaccu’s ontladen sneller. Met circa 5% tot 10% per maand. Ontlaadt een accu te ver? Dan wordt het accuzuur (elektrolyt) te zuur. Hierdoor worden de platen aangetast en/of trekken ze krom. En dan kan de accu niet meer goed opgeladen worden.

Sulfatering

Wordt de accu weinig gebruikt? Dan kan er sulfatering optreden. Er ontstaan dan loodsulfide kristallen op de platen. Deze kunnen dusdanig groot en dik worden dat ze niet meer afgebroken kunnen worden bij opnieuw opladen. Dit kan vergaande negatieve gevolgen hebben voor de accucapaciteit.

Accu volledig ontladen?

Vroeger beweerde men dat het goed is om een accu, die lange tijd niet gebruikt is, eerst volledig te ontladen door er een stroomverbruiker aan te hangen. Inmiddels is dat idee echter achterhaald.

De accu slijt er namelijk sneller door. Plus, het risico bestaat dat de accu hierdoor onbruikbaar wordt.

Acculader laden: rood op de pluspool en zwart op de minpool

Accu laden

Wil je een accu opladen? Controleer dan eerst altijd de polen op oxidatie. Gaat het om een loodzuuraccu? Controleer dan ook eerst het vloeistofniveau. Maak indien nodig schoon en/of vul water bij. Er zijn enkele dingen waar je op moet letten bij het opladen van een accu. De dynamo levert tijdens het rijden een laadspanning van tussen de 13,8 en 14,4 volt. Hoger dan 14,4 volt is gevaarlijk, want dan wordt de zogeheten gasspanning bereikt.

Mits...

Mits een aantal zaken goed in de gaten wordt gehouden. Een moderne, intelligente acculader doet dit. Als de accu vol is, is het van belang het voltage weer terug te schroeven tot maximaal 13,8 volt om hem op spanning te houden. Daar-naast is de laadcapaciteit van belang. In zijn algemeenheid is een lader met een laadstroom van 10% van de accucapaciteit geschikt voor het laden van de betreffen-de accu, dus zo'n 10 Ampère bij een accu met een capaciteit van 105Ah. Minder mag wel, maar het laden duurt dan langer en er kan toch enige sulfatering optreden. Meer mag ook, maar tot een maximum van 20% van de accucapaciteit.

Als je een oude acculader hebt, die goed werkt, hoef je die niet meteen weg te gooien. Zeker een ouderwetse loodzuuraccu kan in principe met elke lader worden geladen, mits het voltage en de laadcapaciteit geschikt zijn voor de accu in kwestie. De enige ouderwetse acculaders die af te raden zijn, zijn exemplaren die voorzien zijn van een ontlaadmodus. Als gezegd levert dit slijtage aan de accu op.

Acculaders in soorten en maten

Naast de acculader (of hoofdlader), een apparaat dat een lege accu vlot weer oplaadt, kennen we de druppel- of onderhoudslader. Deze kan permanent aan de accu worden gekoppeld en 'druppelt' de accu langzaam vol. Een combinatie van beide kan ook en wordt een combilader genoemd: wanneer de accu vol is, schakelt deze lader vanzelf over op druppelladen. Dankzij moderne technologie zijn de tegenwoordige combiladers 'intelligent'. Hiermee wordt bedoeld dat de lader beschikt over meerdere laadprofielen die hij afhankelijk van de conditie van de accu zelf toepast. Een dergelijke lader begint een lege accu te laden met de maximale laadstroom tot deze 'vol' is. Dat is in praktijk zo'n 80% van de capaciteit.

Noodoplossing: de startkabels inzetten.

Waterstofgas

In zo’n geval komt er waterstofgas vrij. Bij een traditionele loodzuuraccu kan dit ontsnappen. Een AGM-accu of gel-accu zal op den duur echter gaan koken en zou zelfs kunnen ontploffen. Nog een reden om het voltage te beperken, is dat een hogere spanning schade kan veroorzaken aan het elektrisch systeem van je voertuig. Bijvoorbeeld aan het motormanagementsysteem. Bij het goed doorladen van een losse accu, kan een hoger voltage worden gebruikt (tot circa 16 volt).

Nut van intelligente acculader

Met een moderne, intelligente acculader gaat het allemaal wat makkelijker. Zodra de accu vol is, moet het voltage weer teruggebracht worden tot maximaal 13,8 volt om hem op spanning te houden. Dit doet een intelligente lader zelf. Daarnaast is de laadcapaciteit belangrijk. Een geschikte acculader is in het algemeen een lader met een laadstroom van 10% van de capaciteit van de betreffende accu. Dat wil zeggen circa 10 ampère bij een accu met een capaciteit van 105Ah. Minder is toegestaan, maar dan duurt het laden langer én kan er toch enige sulfatering optreden. Meer is ook toegestaan, maar tot maximaal 20% van de accucapaciteit.

Goede oude acculader gebruiken

Heb je een oude acculader die nog prima werkt? Dan hoef je deze niet meteen weg te gooien. Zeker een ouderwetse loodzuuraccu kan in principe met elke lader worden opgeladen. Zolang de laadcapaciteit en het voltage maar geschikt zijn voor de betreffende accu. Opmerking: de enige ouderwetse acculaders die we afraden, zijn exemplaren die een ontlaadmodus bevatten. Zoals gezegd bezorgt dit de accu slijtage.

Acculaders in soorten en maten

Er zijn een paar soorten acculaders. Dit zijn ze in het kort:

a) Acculader of hoofdlader: hiermee wordt een lege accu vlot opgeladen

b) Druppellader of onderhoudslader: kun je permanent aan je accu koppelen, waardoor de accu langzaam vol ‘druppelt’

c) Combilader (combinatie van bovenstaande laders): zodra de accu vol is door het snel laden, schakelt de lader automatisch over op druppelladen.

Tegenwoordig zijn combiladers ‘intelligent’. Daarmee bedoelen we dat de combilader meerdere laadprofielen heeft. Deze kan hij afhankelijk van de staat van de accu zelf toepassen. Zo’n lader begint met het opladen van een lege accu met de maximale laadstroom, totdat deze ‘vol’ is. In de praktijk is dat tot circa 80% van de capaciteit.

Doorladen tot maximaal voltage

Sommige acculaders laden bij een aflopende laadstroom de accu volledig door tot het maximale voltage. Een dergelijke acculader is voorzien van een beveiliging, die ervoor zorgt dat de accu niet oververhit raakt. Na het volledig opladen volgt een derde laadprogramma (druppelladen): hierdoor wordt de spanning in de accu op peil gehouden. Het verschilt per lader hoe dat precies werkt. Sommige laders leveren continu een bepaalde stroom, andere schakelen zichzelf uit en gaan pas weer laden als de accuspanning onder een bepaald voltage zakt.

Nog intelligentere laders

Er komen ook combinaties voor. Druppelladen voorkomt sulfatering en zelfontlading van de accu. Bovendien wordt er ook stroom geleverd voor kleine gebruikers zoals een alarm of klokje. Er zijn nog intelligentere acculaders die zeer uitgebreide programma’s doorlopen, tot soms wel acht stappen. Deze beginnen met het controleren van de accuconditie en kunnen zelfs een gesulfateerde accu of een zeer diep ontladen accu vergaand herstellen, door een speciaal pulserend programma. Voor het herstellen van ver ontladen of gesulfateerde accu’s zijn hogere voltages nodig. Hierdoor wordt de accu warm. Je zou kunnen zeggen dat de platen schoon worden ‘gekookt’.

Lange laadtijden intelligente acculaders auto

Een intelligente acculader is niet geschikt om de accu even snel wat prik te geven. Het heeft geen zin om de accu een uurtje aan de lader te leggen. Denk eerder aan minimaal drie dagen.

Accu wel of niet geschikt?

Voor een AGM-accu kan elke intelligente lader worden gebruikt. We raden wel aan om dit type accu te laden met een hogere spanning (geen 14,4 volt, maar 14,7 volt). Gel-accu's hebben extra aandacht nodig. Let op: heeft de lader een apart laadprofiel voor gel-accu's? Bij bepaalde acculaders kun je de laadstroom afstellen op de soort accu.

Waar verder op letten?

De meeste laders zijn beschermd tegen polariteitsomkering, beveiligd tegen kortsluiting en veilig voor de elektronica van je voertuig. Duurdere laders hebben meestal een gestabiliseerde laadspanning en netvoeding. Als je van details houdt, kun je letten op dingen als terugloopspanning. (Wat gebeurt er als de stroom uitvalt of als je de lader uit het stopcontact haalt, maar wel aan de accu aangesloten laat?)

Praktische tips bij acculader kopen

Enkele praktische zaken om even bij stil te staan:

1) Hoe lang is het netsnoer?

2) Hoe lang zijn de draden?

3) Worden de materialen stug in een koude stalling?

Sommige type laders worden geleverd met een extra aansluitsnoer. Dit kan permanent bevestigd worden op de accupolen en heeft aan de andere kant een stekkertje. Je kunt het snoer netjes wegwerken en de stekker aanbrengen op een toegankelijke plaats. Zo kun je de lader in één keer inpluggen. Zulke extra's zijn vaak als accessoire verkrijgbaar.

Gebruiksaanwijzing accu

Oké, je wilt een intelligente acculader kopen? Dit hoeft geen garantie te zijn voor daadwerkelijk 'intelligent je accu opladen'. Een moderne acculader mag non-stop op de accu aangesloten blijven. Dat is natuurlijk ontzettend handig, omdat je er geen omkijken naar hebt. Toch is het voor echt intelligent laden niet nuttig om je accu permanent aan de lader te hangen. Waarom niet?

1) Je acculader slijt sneller

2) Je lader verbruikt stroom (ook als hij niet oplaadt volgens het programma)

Wanneer je accu in goede staat verkeert, zal hij langzaam ontladen. Zo kan hij gemakkelijk een paar weken zonder aandacht van een lader. Dit geldt ook voor voertuigen die beschikken over een paar kleine verbruikers, die standaard zijn ingeschakeld. Kortom, ook als je meerdere voertuigen hebt, kun je prima met één lader uit de voeten. Tenminste, als je bereid bent de lader af en toe op een andere accu aan te sluiten.

Acculader kopen: wat kost dat?

Een eenvoudige acculader kopen (een druppellader) kan al voor tien euro. Vanaf 50 euro kun je een intelligente combilader kopen. Verder kunnen prijzen voor de auto acculader oplopen tot 150 euro.

Acculader auto kopen: gebruik je verstand

Gebruik vooral je verstand, vóórdat je geld gaat uitgeven. Heb je al een ouderwetse lader? Dan heb je geen moderne lader 'met intelligentie' nodig. Mits je natuurlijk zelf af en toe even nadenkt.

Hoe vaak moet je een accu opladen? Wij raden je aan dit een keer per drie maanden te doen. Dit betekent dus één keer midden in de winter. Een laatste tip: lees naast de gebruiksaanwijzing van je lader ook die van je accu door. Veel accufabrikanten geven handige aanwijzingen over de accu onderhouden en bijladen.